หลายคนคงเคยขับรถในอาคารจอดรถที่มีทางลาดชันมากๆ จนช่วงหน้ารถครูดกับพื้นตอนลงทางลาด สาเหตุมาจากทางลาดนั้นมีความชัน มากเกินไป
แล้วทางลาดของอาคารจอดรถยนต์ควรจะใช้ตัวเลขไหนในการออกแบบ ?
จากประสบการณ์การทำงาน สถาปนิกส่วนใหญ่จะถูกสอนต่อๆกันมาว่าให้ใช้ Slope 1:8 หมายถึง ถ้าความสูง 1 เมตร ให้ใช้ความยาว 8 เมตร นั่นคือตัวเลข Magic Number ที่สอนต่อๆกันมา ซึ่งความเห็นส่วนตัวผมคิดว่า มาจากหนังสือ Ernst and Peter Neufert Architect’s Data ซึ่งเปรียบเสมือนคัมภีร์ออกแบบของสถาปนิกเลยก็ว่าได้
ภาพอ้างอิง : Ernst and Peter Neufert Architect’s Data 3rd Edition หน้า 442
Ramp 12% หรือ ทางลาด 12% มันกลายเป็น 1:8 ได้ยังไง
ให้ใช้สูตรนี้ครับ
จากสูตร G=D/L x 100
Slope 12% ให้แทนค่า โดยสมมุติ D-1 เป็นสมการดังนี้
12 = 1/L x 100
คำนวณแล้ว L=8.33 ก็คือประมาณ 8 นั่นเอง
แล้วทำไม เราถึงเจออาคารที่ Slope มากๆ เต็มไปหมด ?
ตอบง่ายๆครับ เพราะกฎหมายอาคารของประเทศไทย ไม่ได้กำหนดทางลาดที่ 12% แต่กำหนดที่ 15%
(อ้างอิงข้อบัญญัติกรุงเทพมหานคร 2544 ข้อ 99 ทางลาดขึ้นลงสำหรับรถระหว่างชั้น ลาดชันได้ไม่เกินร้อยละ 15)
Slope 15% ให้แทนค่า โดยสมมุติ D-1 เป็นสมการดังนี้
15 = 1/L x 100
คำนวณแล้ว L=6.66 เท่านั้น
ระยะที่สั้นกว่า ทำให้เสียพื้นที่น้อยกว่า แต่แลกมาด้วยความลาดชันที่มากขึ้นและใช้งานยาก
ดังนั้นอาคารจอดรถ ที่สร้างตามกฏหมายกำหนดทางลาดขั้นต่ำ 15% จึงสามารถสร้างได้ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะใช้งานได้ดีนั่นเอง
กฏหมายอาคารนั้น กำหนดค่าที่เป็นขั้นต่ำเอาไว้ให้ สามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัยในระดับหนึ่ง แต่ถ้าต้องการงานออกแบบที่ใช้งานได้ดี ทันกับยุคสมัย สถาปนิกจึงไม่สามารถยึดตัวบทกฏหมายเป็นบรรทัดฐานของงานออกแบบได้เพียงอย่างเดียว
